27 sierpnia 2024 roku na Rynku Górnym odbyły się uroczystości upamiętniające 82. rocznicę pogromu ludności żydowskiej z Wieliczki. Pod tablicą pamiątkową znajdującą się na ścianie kamienicy należącej do wielickiej rodziny Schnurów zostały złożone wieńce i kwiaty....
O pierwszym wydaniu książki: „Siercza, dach Wieliczki” Józefa Piotrowicza i Bogusława Krasnowolskiego
„Siercza, dach Wieliczki. Monografia wsi” autorstwa Józefa Piotrowicza i Bogusława Krasnowolskiego ukazała się w 2005 roku jako pierwsza publikacja wydana nakładem naszego wydawnictwa.
Przeszłość jest bardzo ważna, ponieważ jest oczyszczoną teraźniejszością. Oczyszczoną z zapomnianego. Jeśli Czesław Miłosz miał rację, to historyczna monografia Sierczy jest jej spisaną oczyszczoną teraźniejszością. Pomysł na książkę o naszej wsi powstał z sentymentu do niej, a ten z korzeni rodzinnych; zresztą miejscowość ta, jak każda inna, zasługuje na opowieść.
Wiesław Żyznowski: Od Wydawcy
Książka składa się z trzech części. Pierwsza to rozprawa dra Józefa Piotrowicza. Autor omawia w niej okres od zarania dziejów do roku 1772. Prehistoryczna panorama regionu i opis prapoczątków wsi dają monografii pewien rozmach. W końcu rzadko się czyta o prehistorii swojej miejscowości, zwłaszcza tak małej jak Siercza. Zdumiewa, od jak dawna żyli tu ludzie oraz to, że wieś ma około siedemset lat udokumentowanej tożsamości. Sól i Wieliczka miały zawsze decydujący wpływ na losy naszej miejscowości.
Druga część, napisana przez dra hab. Bogusława Krasnowolskiego, dotyczy czasów od pierwszego rozbioru w 1772 r. do dziś. Pięć rozdziałów poprzedzonych wstępem opracowano chronologicznie i podzielono na podrozdziały tematyczne. Tekst ten ze względu na bogactwo źródeł i szeroki wachlarz zagadnień jest dłuższy i ma również więcej ilustracji niż poprzedni. Omówiono w nim m. in.: życie i tragiczny koniec społeczności żydowskiej, klasztor i działalność sióstr urszulanek, meandry historii dwudziestego wieku na tym terenie, relacje dziś jeszcze żyjących. Autor nie tai swego stosunku do rządów socjalistycznych w Polsce oraz ich wpływu na jednostki i społeczność Sierczy. Oba teksty – moim zdaniem – to także opowieść o rosnącej emancypacji indywidualnej i społecznej mieszkańców Sierczy.
Zresztą, co to jest przeszłość? Minuta upływa i staje się przeszłością. Jakie dziwne uczucie! Ceną za ocalenie i utrwalenie fragmentu teraźniejszości jest zepchnięcie go w przeszłość. Potem może stać się historią, np. Sierczy.
– Wiesław Żyznowski: Od Wydawcy
Trzecia część książki zawiera trzy aneksy, indeks osób i miejsc oraz spis treści. Aneks pierwszy zawiera noty biograficzne i fotografie trzynastu najstarszych Sierczan oraz relacje dziewięciu innych osób o sobie i o Sierczy współczesnej. Drugi, to relacja Amalii Gelband, Żydówki ocalałej z Zagłady między innymi dzięki mieszkańcom Sierczy; tekst został napisany w Brazylii czystą polszczyzną, specjalnie dla tej monografii. Aneks trzeci tworzą fotografie i tłumaczenia inskrypcji z cmentarza żydowskiego.
0 komentarzy