zyznowski.pl - wydawnictwo i księgarnia online

Ziemi Ulro nie da się znać. Co najwyżej można mieć zaliczonych ileś tam godzin obcowania z tekstem, czyli powolnego przesiąkania nim w stopniu zależnym od rodzaju ducha, jaki się ma w ogóle i w danym momencie. Jest tak z powodu nie tyle nieciągłości wywodu autora, ile niezwykle zagęszczonych odniesień, zarówno do jego własnych myśli, jakich akurat w danym miejscu nie chciał lub nie mógł wysłowić, jak i cudzych, na dodatek nie zawsze gdzieś tam publikowanych, a na przykład tylko zasłyszanych. W sumie uwalnia to czytelnika na pewno od tak zwanej znajomości treści, a może nawet od obowiązku lektury całości (stąd już tylko jedno postąpienie do nieczytania dzieła w ogóle). Oczywiście można poczytać tych kilka prób syntezy Ziemi Ulro, napisanych przez niektórych miłoszologów i miłoszśników (może jednak miłoszników, bo chyba nie miłośzników). Najbardziej hardcorowym z tego grona wystarczą w większości przypadków do inspiracji – bo o nią tu głównie chodzi – po prostu układy słów w poszczególnych zdaniach lub w większych fragmentach. Mówiąc inaczej, wystarczy im ulrowskie sąsiadowanie słów jako takich znanych, rzecz jasna, skądinąd w miarę popularnych i w większości bynajmniej nie bardzo obcych. Układy słów wywołują w ogóle u czytelnika układy słów. Miłosz, stawiając określone słowa obok siebie lub niedaleko siebie, wywołuje niekiedy tylko pojedyncze skojarzenia, a czasem ich lawiny: zapomnianych, rzadkich czy właśnie całkiem nowych skojarzeń. Tym samym na Miłoszu jako nienawidzącym Hegla można się rozwijać po heglowsku: przez pojęcia i ich zbitki. Zresztą czy o kimś innym można pomyśleć, że ma prawo do tego, by powiedzieć, że nienawidzi Hegla? Czy o twórcy można powiedzieć, że jest wielki, jeśli odbioru jego dzieła w każdym niemal momencie nie da się przerwać niespodziewanym i nieoczekiwanym wcześniej odlotem w swoją stronę? Próbuję się tutaj poobijać nieco o bandę przeciwieństwa nudy, jakiej najlepszą znaną mi definicją jest: to, co przewidywalne.
Wiesław Żyznowski

Koszyk0
Brak produktów w koszyku!
0